ਅਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ‘ਅਖੰਡ ਭਾਰਤ’ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਸੁਣਿਆ ਜਾਂ ਪੜ੍ਹਿਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਅਖੰਡ ਭਾਰਤ ਕੀ ਹੈ? ਜੇ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇੱਥੋਂ ਅਖੰਡ ਭਾਰਤ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵੈਦਿਕ ਕਾਲ ਤੋਂ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਦੋਂ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਸਾਡਾ ਦੇਸ਼ ‘ਆਰੀਆਵਰਤ’ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈ ਦੇਸ਼ ਅਖੰਡ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਕਾਇਮ ਕਰਦੇ ਰਹੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।
ਅਖੰਡ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਕੇ ਨਵੇਂ ਬਣ ਗਏ ਇਹ ਦੇਸ਼
ਸੰਯੁਕਤ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਆਖ਼ਰੀ ਕੰਮ ਗੁਪਤਾ ਵੰਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਗੁਪਤਾ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਨੇ 510 ਈਸਵੀ ਤੱਕ ਅਖੰਡ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ‘ਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਈ ਦੇਸ਼ ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਅਖੰਡ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ। ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਦੇਸ਼ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਕੇ ਨਵੀਂ ਪਛਾਣ ਬਣਾਈ।
ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ
ਭੂਟਾਨ
ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ
ਮਿਆਂਮਾਰ
ਨੇਪਾਲ
ਥਾਈਲੈਂਡ
ਈਰਾਨ
ਕੰਬੋਡੀਆ
ਮਲੇਸ਼ੀਆ
ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ
ਤਿੱਬਤ
ਪਾਕਿਸਤਾਨ
ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼
ਅਖੰਡ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਤਨ ਕਿਵੇਂ ਹੋਇਆ
ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਗੁਪਤ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਰਾਜਾ ਸਮੁੰਦਰਗੁਪਤ ਨੂੰ ਅਖੰਡ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸ਼ਾਸਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕਈ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਰਾਜਾਂ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ। ਗੁਪਤਾ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਦਾ ਰਾਜ 240/275 ਈ: ਤੱਕ 550 ਈ. ਤੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦਾ ਪਤਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ।
ਅਖੰਡ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਖੰਡਿਤ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਭਾਰਤ ਅੱਜ ਖੇਤਰਫਲ ਪੱਖੋਂ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸੱਤਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਸਿਰਫ਼ ਰੂਸ, ਕੈਨੇਡਾ, ਚੀਨ, ਅਮਰੀਕਾ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਰਦਾਰ ਵੱਲਭ ਭਾਈ ਪਟੇਲ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਦਾ ਨਿਰਮਾਤਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਕਈ ਰਿਆਸਤਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਨਵੇਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।
