Indian Ocean Future Storms: ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭਾਰਤੀ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਹਿੰਦ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਤੂਫਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦੀ ਸੂਚੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ । ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਹਨ. ਜਿਵੇਂ ਅਰਨਬ, ਵਯੋਮ, ਨਿਸਰਗ, ਉਪਾਕੁਲ, ਅੱਗ, ਗਤੀ ਆਦਿ । ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੱਕਰਵਾਤੀ ਤੂਫਾਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮ 13 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਮੌਸਮ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ । ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇੱਥੇ ਤੂਫਾਨ ਦੇ 169 ਵੱਖਰੇ ਨਾਮ ਹਨ । ਦਰਅਸਲ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਮਾਂ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੇ ਛੇ ਖੇਤਰੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੇਂਦਰਾਂ ਅਤੇ ਪੰਜ ਖੇਤਰੀ ਖੰਡੀ ਚੱਕਰਵਾਤ ਚੇਤਾਵਨੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਹੈ । ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਤੂਫਾਨਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ 13 ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2004 ਵਿੱਚ ਅੱਠ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਤੂਫਾਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮਕਰਨ ਕੀਤਾ ਸੀ । ਪਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨਾਮ ਉੱਤਰੀ ਹਿੰਦ ਮਹਾਂਸਾਗਰ, ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਅਤੇ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਤੂਫਾਨ ਆਉਣ ‘ਤੇ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਣਗੇ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਠਣ ਵਾਲੇ ਤੂਫਾਨ ਦਾ ਨਾਮ “ਅਮਫਾਨ” ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ । ਜਿਸਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ 2004 ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਤੂਫਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਆਖਰੀ ਨਾਮ ਹੈ ।
ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਮੌਤੂੰਜੈ ਮਹਾਪਾਤਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਤੂਫਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦੇਣ ਲਈ ਇੱਕ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ, ਈਰਾਨ, ਮਾਲਦੀਵ, ਓਮਾਨ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਕਤਰ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ, ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ, ਥਾਈਲੈਂਡ, ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਅਤੇ ਯਮਨ ਨੇ 13-13 ਨਾਮ ਸੁਝਾਏ ਹਨ ।
ਮਹਾਪਾਤਰਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜਿਹੜੇ 13 ਨਾਮ ਚੁਣੇ ਗਏ ਹਨ ਉਹ ਹਨ- ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਅਰਨਬ, ਕਤਰ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਸ਼ਾਹੀਨ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਲੂਲੂ, ਕਤਰ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਬਹਾਰ, ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਗਤੀ, ਤੇਜ ਅਤੇ ਮੁਰਾਸੂ (ਤਾਮਿਲ ਸੰਗੀਤ ਸਾਧਨ), ਆਗ, ਨੀਰ, ਪ੍ਰਭੰਜਨ, ਘ੍ਰਿਣਿ, ਅੰਬੁਧ, ਜਲਧੀ ਅਤੇ ਵੇਗ ।


